Πώς θα σου φαινόταν να πετύχαινες τους στόχους σου και να σε υπολόγιζαν οι άλλοι;

 Από την Άννα Βασιλάκη,  Εθελόντρια milamou.gr

 

Η ανθρώπινη επικοινωνία είναι ένα κομμάτι σύνθετο καθώς παίζουν ρόλο πολλοί παράγοντες σε αυτήν τη διαδικασία. Τέτοιοι παράγοντες μπορεί να είναι:

• Η δική μας συναισθηματική διάθεση εκείνης της στιγμής που γίνεται η επικοινωνία
• Η συναισθηματική διάθεση του συνομιλητή μας
• Το επίπεδο προσοχής και συγκέντρωσης του ατόμου που θέλουμε να καταλάβει το μήνυμά μας
• Η ιδιοσυγκρασία του κάθε ανθρώπου πως αντιμετωπίζει και διαχειρίζεται τις καταστάσεις
• Η πίεση που υπάρχει το δεδομένο διάστημα
• Η σχέση που έχουν οι άνθρωποι που επικοινωνούν
• Η κουλτούρα και οι αξίες του καθενός
• Αν ζητάει κάποιος ή αν δίνει ή και τα δύο σε μια σχέση (οποιαδήποτε σχέση φιλική, συντροφική, επαγγελματική)

Παρακάτω αναφέρονται τρία μοτίβα συμπεριφοράς στην ανθρώπινη επικοινωνία:

• Το διεκδικητικό άτομο
• Το μη διεκδικητικό ή παθητικό άτομο και
• Το επιθετικό άτομο

Πάμε όμως να τα δούμε από την αρχή. Τι εννοούμε και πως ορίζουμε μία συμπεριφορά ως διεκδικητική;

• Εκφράζουν ξεκάθαρα τα θέλω τους και τα συναισθήματά τους, ανεξάρτητα αν συμφωνούν ή όχι με τον συνομιλητή τους
• Σέβονται τα θέλω και τα δικαιώματα των άλλων
• Έχουν αυτοπεποίθηση

Τι εννοούμε και πώς ορίζουμε μία συμπεριφορά ως παθητική ή μη διεκδικητική;

• Δεν εκφράζει ανοιχτά τα θέλω του και τα συναισθήματά του
• Δυσκολεύεται να πει όχι και να αιτηθεί πράγματα που θέλει
• Έχει μειωμένη αυτοπεποίθηση

Τι εννοούμε και πώς ορίζουμε μία συμπεριφορά επιθετική;

• Κυριαρχεί στις συζητήσεις
• Δεν σέβεται και δεν το απασχολούν τα θέλω και τα αιτήματα τω άλλων
• Ασκεί κριτική και θυμώνει εύκολα

Ένας άνθρωπος διεκδικητικός συνήθως πετυχαίνει τους στόχους του τίμια και ανοιχτά , σε αντίθεση με τον παθητικό που κλείνεται στο καβούκι του και μελαγχολεί. Ο άνθρωπος με επιθετική συμπεριφορά πετυχαίνει συχνά του στόχους του αλλά εις βάρος των άλλων.

Πώς εκφράζουμε την συμπεριφορά μας;

Την συμπεριφορά μας την εκφράζουμε με:

• τον τόνο της φωνής μας,
• την στάση του σώματός μας,
• τις εκφράσεις του προσώπου μας ,
• το βλέμμα μας,
• τον λόγο μας και φυσικά
• τις πράξεις μας.

Εσύ σε ποιον τύπο αλήθεια ανήκεις; Είσαι εντάξει με αυτό;

Η εκπαίδευση στην διεκδικητική συμπεριφορά χρειάζεται χρόνο και ενδυνάμωση του εαυτού μέρα με την μέρα. Γίνεται από έναν ειδικό και είναι κάτι που μαθαίνει το άτομο να ζει με παραπάνω αυτοπεποίθηση και διεκδικώντας τα θέλω του σεβόμενος τους άλλους.

Πώς γίνεται η εκπαίδευση στην διεκδικητική συμπεριφορά;

• Με ενδυνάμωση του εαυτού
• Με ασκήσεις
• Με κατανόηση των θέλω του ατόμου
• Με οριοθέτηση των τρίτων σε ζητήματα που δεν χρειάζεται να τους αφορούν
• Μαθαίνοντας να λέμε «όχι»
• Θέτοντας βήμα βήμα μικρούς και εφικτούς στόχους

 

Βιβλιογραφία:

Καλπάκογλου Θ. (1996) Εκπαίδευση στην διεκδικητική συμπεριφορά. Στο βιβλίο θέματα γνωσιακής συμπεριφοριστικής θεραπείας, Τόμος Γ΄, Επιμ. Γιάννης Μπουλουγούρης, σελ.28-68, ελληνικά γράμματα.

Άλαν Γκάρνερ , 2019, Η τέχνη της επικοινωνίας, Αθήνα, εκδόσεις Πατάκη

 

Άννα Βασιλάκη Σύμβουλος Ψυχικής Υγείας